Ngữ pháp N1～ や/ ～や否や (vừa mới xong thì …)

A.Cấu trúc:

 [動] 辞書形 ＋や/ や否や

B.Ý nghĩa:

 [動] 辞書形 ＋や/ や否や

Diễn tả một hành động xảy ra gần như đồng thời với hành động trước đó (vừa mới xong thì …). Mẫu câu này dùng với những động từ diễn tả hành động xảy ra trong khoảnh khắc, theo sau đó là vế câu miêu tả sự việc, hiện thực.(không diễn tả quan điểm, nguyện vọng, hay suy nghĩ của người nói).

Cách sử dụng:

1.Là cách nói diễn đạt một hành hành động, trạng thái diễn ra ngay tức thì sau một hành động
khác.Thường diễn đát những trường hợp bất ngờ, ngoài dự đoán hoặc không diễn ra theo cách
thông thường.

2.Vì là cách nói diễn đạt sự việc xảy ra thực tế nên không sử dụng để diễn tả câu ý chí như 「しよ
う」「するつもり」,hoặc cũng không sử dụng cho câu sai khiến,mệnh lệnh,hoặc phủ định.
Ngoài ra cũng không sử dụng để diễn tả hành động của bản thân.Chỉ sử dụng để diễn tả cho ngôi
thứ ba.

Chú ý:

• Đây là dạng văn viết.
• Cấu trúc này có ý nghĩa tương tự với 「すると、すぐに」「たとたん（に）」
• Hình thức 「や」(bỏ「否や」) thỉnh thoảng cũng xuất hiện và cũng có ý nghĩa, cách sử dụng
  tương tự.
• Ngữ pháp JLPT N1

Ví dụ:

1　私はその人の顔を一目（ひとめ）見るや、30年前に別れた恋人と気がついた。

→　Tôi thoáng nhìn thấy mặt người kia thì chợt nhận ra đó là người yêu cũ đã chia tay cách đây 30 năm.

2　子供たちは唐揚げ（からあげ）が大好物（だいこうぶつ）で、食卓（しょくたく）に出すや、あっという間になくなってしまう。

→　Bọn trẻ nhà tôi thích món gà rán nên bàn ăn vừa dọn ra là thoắt một cái đã hết sạch

3　選挙戦（せんきょせん）が始まるや否や、あちこちからにぎやかな声が聞こえてきた。.

→　Cuộc tranh cử vừa mới bắt đầu là đã thấy tranh luận ồn ào từ chỗ này đến chỗ kia.

4　この病気の新しい治療法（ちりょうほう）が発表されるや否や、全国の病院から問い合わせが殺到した。

→　Phương pháp chữa trị mới cho căn bệnh này vừa mới được công bố thì đã liên tục nhận được câu hỏi từ các bệnh viện trên khắp cả nước.

5　私に借金をしている山田さんは、私の顔を見るや、言い訳を始めた。

→　Anh Yamada, người vay tiền tôi, vừa nhìn thấy tôi là đã vội giải thích.

6　帰宅するや、愛犬（あいけん）が飛びついてきた。

→　Tôi vừa về đến nhà là con chó yêu đã chồm ra.

7 社長が会議室のドアを開けるや否や、全員がすっと立ち上がった。

→ Ngay khi chủ tịch mở cửa phòng họp, mọi người đều đứng dậy.

Chú ý:Mẫu câu này giống với mẫu câu cũng của Ngữ pháp N1nha các bạn  ～が早いか

Nếu có thắc mắc các bạn nhớ để lại nhận xét bên dưới nhé.xem thêm tổng hợp ngữ pháp:

Tổng Hợp Ngữ pháp n1

Tổng Hợp Ngữ pháp n2

Đọc tin tức mới tại nhật của đài NHK->cách học tiếng nhật hay nhất